Wstrząs anafilaktyczny – inaczej anafilaksja – stanowi z reguły niespodziewaną, szybko postępującą i zagrażającą życiu reakcję nadwrażliwości organizmu na określony czynnik alergizujący.
autorka: dr n. farm. Arleta Matschay
Pracownia Farmacji Praktycznej, Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Czynnikami alergizującymi mogą być np.:
- leki (NLPZ, antybiotyki, cytostatyki, insulina),
- pokarmy (orzeszki ziemne, laskowe, skorupiaki, cytrusy, mleko, ryby, środki konserwujące żywność),
- jady owadów błonkoskrzydłych (pszczół, os, szerszeni, mrówek),
- szczepionki (przeciwwirusowe, surowice),
- lateks – jako alergen kontaktowy i wziewny (smoczki, rękawiczki, balony, prezerwatywy),
- alergeny wziewne (sierść kota, konia, psa, pyłki traw, chwastów, drzew, kurz, lateks).
Reakcję anafilaktyczną mogą spowodować również czynniki o charakterze niealergicznym – może pojawiać się ona np. w wyniku reakcji na zimno, stres, wysiłek fizyczny (w przypadku wstrząsu idiopatycznego przyczyna jest nierozpoznana).