Cel: obniżyć wiek serca

 6 minut

autorzy:
dr hab. Tomasz Zdrojewski
dr Łukasz Wierucki
Gdański Uniwersytet Medyczny

Kalkulator „wieku serca” to narzędzie, które pomaga określić stopień ryzyka zachorowania na zawał serca lub udar niedokrwienny mózgu. O zwiększonym ryzyku zachorowania możemy mówić wtedy, gdy obliczony wiek serca jest wyższy od wiek u metrykalnego. Podczas gdy same wartości ciśnienia tętniczego krwi bywają dla pacjentów abstrakcyjnymi liczbami, które często lekceważą, to informacja, że ma się serce, np. o 15 lat starsze niż wiek metrykalny, może stać się realną przesłanką do wizyty u lekarza lub poważniejszego podejścia do regularnego przyjmowania leków. Istotnym jest, aby pacjenci przede wszystkim z grup ryzyka zrozumieli konieczność wprowadzenia zmian profilaktycznych w swoim życiu. Pokazanie wieku serca pacjentów pozwoli w prosty sposób uświadomić wszystkim przebadanym, że nawet jeżeli nie wystąpił u nich incydent kardiologiczny, to w każdej chwili może do niego dojść.

Jak oblicza się wiek serca?

Wiek serca obliczany jest dzięki prostej modyfikacji matematycznej wzorów, które są powszechnie stosowane przez lekarzy w Polsce, Europie i USA, a mianowicie wzorów 10-letniego ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia. W obecnym badaniu, za zgodą ekspertów Uniwersytetu w Bostonie, wykorzystaliśmy tzw. algorytm Framingham Heart Study. Jest on obliczony dla osób w wieku od 30 do 74 lat, które dotąd nie przebyły ani zawału, ani udaru. To ważne, ponieważ miarodajne wyniki uzyskamy tylko w tej grupie wiekowej. Wiek serca podajemy, porównując ryzyko obliczone na podstawie parametrów z badania przeprowadzonego przy pomocy kalkulatora z ryzykiem osoby w pełni zdrowej.

Od teorii do praktyki

Na potrzeby kampanii „Ciśnienie na życie” zespół ekspertów z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego opracował aplikację, dzięki której za pomocą kilku prostych pomiarów i pytań można określić wiek serca pacjenta. W tym celu należy wprowadzić do aplikacji zestaw danych, m.in. wyniki dwóch pomiarów ciśnienia tętniczego krwi, obwód brzucha, masę ciała oraz kluczowe informacje dotyczące stylu życia, ewentualnych używek, przebytych chorób i przyjmowanych leków. Obecnie aplikacja jest narzędziem wykorzystywanym podczas badań w ramach kampanii „Ciśnienie na życie”, ale w przyszłości może także ułatwić pracę lekarzom, stanowić dodatkową możliwość diagnostyczną w aptekach, a przede wszystkim pomóc pacjentom lepiej zrozumieć stan swojego zdrowia oraz wykryć czynniki ryzyka wystąpienia zawału serca czy udaru mózgu. Serce starsze od pacjenta – i co dalej? Jeśli obliczenia pokażą, że wiek serca przewyższa wiek metrykalny, jest to sygnałem, że pacjent powinien zadbać o profilaktykę i zwrócić szczególną uwagę na groźne czynniki ryzyka, które złożyły się na taki, a nie inny wynik. Wielu z nich pacjenci często nie biorą pod uwagę – tryb życia, stres, dieta, palenie tytoniu czy występowanie w przeszłości zdarzeń kardiologicznych u pacjenta lub nawet w jego rodzinie. Może to prowadzić do nadciśnienia tętniczego, otyłości, podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi, a w konsekwencji spowodować udar mózgu lub zawał serca. Wiek serca ma działać jako motywator zmian i pierwszy sygnał, że czas przyjrzeć się swojemu zdrowiu. Dobrą wiadomością jest to, że wiek serca można obniżyć – jest to jeden z głównych celów obliczania tego parametru.

Strony: 1 2