Prawo
Koniec odwróconego łańcucha dystrybucji?
5 minut
autor: mgr farm. Marian Witkowski
Wprowadzona nowelizacja ma za zadanie wyeliminowanie procederu odwróconego łańcucha dystrybucji z aptek do hurtowni farmaceutycznych lub innych podmiotów zajmujących się eksportem produktów leczniczych do krajów Europy zachodniej, jak też z aptek, na zasadzie ukrytej księgowości, bezpośrednio do odbiorców w krajach na zachód od Odry.
Wiele już zostało napisane zarówno na temat odwróconego łańcucha dystrybucji, jak i eksportu równoległego w zakresie produktów leczniczych. Ta przestępcza działalność ma swoje korzenie w roku 2004 (wejście Polski w struktury Unii Europejskiej), a swoje apogeum osiągnęła po wejściu w życie tzw. ustawy refundacyjnej, która to radykalnie obniżyła ceny zbytu leków wydawanych na receptę w Polsce. Dlatego nie widzę uzasadnienia dla szczegółowego opisywania obu tych procederów mających niechlubny wpływ na biznes apteczny w Polsce. Należy przypomnieć iż odwrócony łańcuch dystrybucji produktów leczniczych z aptek był działaniem w pełni niezgodnym z prawem, a dotyczył głównie produktów leczniczych, które w państwach Europy zachodniej są kilkakrotnie droższe dla odbiorcy aniżeli te same leki zakupione od polskiego hurtownika.
Działalność nieuczciwych przedsiębiorców prowadzących apteki przybierała bardzo różne formy. Pierwsza z nich to zwrot przez aptekę do hurtowni farmaceutycznej zakupionych od niej produktów, gdy ta wykazywała przed producentem i Ministrem Zdrowia, iż sprzedała go do aptek. W konsekwencji po wystawieniu aptece faktury korygującej zwrócona partia leku w znacznie wyższych cenach trafiła do odbiorców w Niemczech, Francji lub Norwegi. Drugą formą łańcucha odwróconego była odsprzedaż w/w produktów do hurtowni lub pośrednika zajmującego się eksportem równoległym. Dochodziło również do sytuacji, gdy to w/w przedsiębiorcy prowadzący apteki lub sieci aptek sami w zakresie swojej działalności gospodarczej prowadzili eksport równoległy bezpośrednio do odbiorców na zachodzie Europy. Częstymi bywały przypadki, kiedy to apteki w dobrej wierze odsprzedawały mniejszym hurtowniom produkty lecznicze. Dotyczyło to sytuacji, gdy wybrani producenci dystrybuowali swoje leki tylko poprzez wybrane 3 największe hurtownie, ograniczając możliwość zakupu tych produktów przez pozostałe, które także chciały zaopatrywać swoje apteki w leki tych producentów. Nie zmienia to jednak faktu, iż taka działalność była i jest niezgodna z prawem.