Opieka farmaceutyczna
Sucha śluzówka nosa
4 minuty
autor: dr n. med. Leszek Marek Krześniak
specjalista chorób wewnętrznych
Błona śluzowa nosa odgrywa bardzo ważną rolę w kontakcie naszego organizmu ze światem zewnętrznym. Oczyszcza, nawilża i ogrzewa przepływające powietrze. Dzięki mechanizmowi śluzowo-rzęskowemu, który jest podstawowym sposobem oczyszczania się dróg oddechowych, organizm zabezpiecza się przed przenikaniem drobnoustrojów patologicznych. Dodatkowo w wydzielanym śluzie znajduje się lizozym, który działa bakteriobójczo, bo rozpuszcza błony komórkowe osiadłych bakterii.
Istnieje wiele czynników, które prowadzą do zaburzenia funkcji ochronnych błony śluzowej nosa i w następstwie do zaniku wydzielania śluzu. Należą do nich:
- długotrwałe stany zapalne,
- przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach,
- przebywanie w pomieszczeniach, gdzie powietrze jest przesuszone i ma wysoką temperaturę,
- zanieczyszczenia powietrza dymem, kurzem, pyłami, pyłkami, oparami substancji drażniących, środkami chemicznymi lub kosmetykami (np. perfumami),
- nadużywanie kropli mających na celu udrożnienie nosa (np. przeciwalergicznych, obkurczających naczynia),
- długotrwałe (ponad 10 dni) stosowanie pochodnych imidazolu, czego skutkiem ubocznym bywa często polekowy przewlekły zanikowy nieżyt nosa,
- przyjmowanie doustnych leków przeciwnadciśnieniowych i przeciwalergicznych.
Wysychanie śluzówek nosa występuje również w przebiegu wielu chorób, jak Zespół Sjogrena (gdzie również dochodzi do zmniejszenia wydzielania łez, rogówki i śluzówek jamy ustnej), a także po przebytych chorobach wirusowych i bakteryjnych górnych dróg oddechowych, gdzie nastąpiło zahamowanie funkcji aparatu śluzowo-rzęskowego. Problem pojawia się także u niektórych pacjentów po operacyjnym usunięciu małżowiny dolnej nosa, w alergii oraz u kobiet w okresie menopauzy. Inne rzadsze przyczyny wysychania śluzówki nosa to: kiła, ziarniniak Wegenera, gościec (reumatoidalne zapalenie stawów), niedoczynność tarczycy, infekcje wywołane drożdżakami i grzybami, niedobory witaminy A, witamin z grupy B i żelaza oraz nieprawidłowe gojenie się ran po operacjach laryngologicznych.